• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Europa na weekend: Nowe życie dawnych kopalni i hut Zagłębia Ruhry

Marta Wróblewska, pracownik Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury
12 lipca 2010 (artykuł sprzed 13 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Wilno do tańca i do różańca. Pomysł na weekend
W tym roku Zagłębie Ruhry - czyli łącznie 53 miasta z Essen na czele - pełni zasłużone miano Europejskiej Stolicy Kultury. O uzyskanie tego prestiżowego tytułu w roku 2016 walczy obecnie Gdańsk. Nz. Park Duisburg Nord, widok na Zagłębie Ruhry. W tym roku Zagłębie Ruhry - czyli łącznie 53 miasta z Essen na czele - pełni zasłużone miano Europejskiej Stolicy Kultury. O uzyskanie tego prestiżowego tytułu w roku 2016 walczy obecnie Gdańsk. Nz. Park Duisburg Nord, widok na Zagłębie Ruhry.

Przemysłowe Zagłębie Ruhry do niedawna było odpowiednikiem polskiego Śląska: pełnym kopalni, hut, koksowni i... całkowicie nieatrakcyjnym dla turystów. Dziś to wciąż zagłębie, ale parków kultury i poprzemysłowej architektury.



Opis parków kultury Zagłębia Ruhry to kolejny odcinek naszego wakacyjnego cyklu Europa na weekend, w którym prezentujemy miasta, do których można dolecieć bezpośrednio z Rębiechowa. Nie mamy zamiaru pisać szczegółowego przewodnika, chcemy zwrócić uwagę na miejsca, od których Trójmiasto dzieli maksymalnie kilka godzin podróży samolotem. W następnym odcinku Turku, a potem Sztokholm, Berlin i wiele, wiele więcej.


Zwiedzanie nieczynnego pieca hutniczego w parku Duisburg Nord. Zwiedzanie nieczynnego pieca hutniczego w parku Duisburg Nord.
Park krajobrazowy Duisburg Nord. Park krajobrazowy Duisburg Nord.
Zeche Zollverein w Essen. Zeche Zollverein w Essen.
Artysta opowiada o swojej instalacji pt. Walking House, będącej częścią ekspozycji w Parku Krajobrazowym Emsher. Artysta opowiada o swojej instalacji pt. Walking House, będącej częścią ekspozycji w Parku Krajobrazowym Emsher.
Głównymi miastami liczącego ponad 5 milionów mieszkańców regionu leżącego w północno-zachodniej części Niemiec są: Essen, Duisburg, Bochum oraz Dortmund. Do tego ostatniego miasta dolecimy z Rębiechowa liniami Wizzair w niecałą godzinę.

Między poszczególnymi miastami Zagłębia Ruhry najlepiej podróżować podmiejskim pociągiem (koszt ok. 10 euro na najdalszym odcinku Dortmund-Duisburg).

Mimo swojej industrialnej historii, Zagłębie Ruhry to jeden z najbardziej zielonych regionów w Europie. Zamknięte kilkadziesiąt lat temu kopalnie i huty, zostały przekształcone w parki krajobrazowe, oferujące całą gamę atrakcji, które usatysfakcjonują nawet najbardziej wymagających turystów. Z pewnością warto odwiedzić co najmniej jeden z nich, czy to Westfalenpark w Dortmundzie, Westpark z zabytkową Halą Stulecia z 1902 roku w Bochum, wpisany w 2001 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO kompleks przemysłowy Zeche Zollverein w Essen, park krajobrazowy wzdłuż rzeki Emscher, czy tereny poprzemysłowe w parku krajobrazowym Duisburg Nord.

Infrastruktura dawnych kopalni i hut w każdym z wyżej wymienionych parków, została z niebywałym powodzeniem zaadaptowana na potrzeby kulturalne i rozrywkowe. W parku krajobrazowym Duisburg Nord podczas wieczornej wycieczki z pochodniami można posłuchać opowieści przewodnika - byłego pracownika zakładu - o historii huty. Z dostępnych dla zwiedzających nieczynnych pieców hutniczych o wysokości kilku kondygnacji, rozpościera się zapierający dech w piersiach widok na niemal całe Zagłębie Ruhry. Dawne składy rudy zostały przekształcone w ściany wspinaczkowe o różnym stopniu trudności. W starych halach poprodukcyjnych odbywają się koncerty, przedstawienia, konferencje, a w ogromnym gazometrze można spróbować swoich sił w nurkowaniu. Park Duisburg Nord zapewnia także bazę noclegową (na jego terenie znajduje się hostel) oraz gastronomiczną - oczywiście w oryginalnych zaadaptowanych budynkach hutniczych!

Przez wszystkie parki biegnie siatka dróg rowerowych ciągnących się bądź wzdłuż wielokilometrowych gazociągów, bądź wzdłuż rzek i kanałów, tak jak w parku krajobrazowym nieopodal miasta Gelsenkirchen. Jest on położony nad rzeką Emscher, niegdyś będącą kopalnianym ściekiem, dziś poddawaną procesowi renaturyzacji. Wokół niej rozpościera się kilkuhektarowy park krajobrazowy, oferujący atrakcje dla całych rodzin, m.in. pikniki, koncerty, kino na wolnym powietrzu, wycieczki rowerowe, rejsy statkiem. W tym roku w parku odbywa się projekt pod nazwą Emscherkunst 2010, prezentujący przestrzenne instalacje artystyczne, usytuowane w różnych, często zaskakujących lokalizacjach. Przy wielu z nich można spotkać autorów, którzy chętnie odpowiadają na wszelkie pytania dotyczące swoich często ekscentrycznych pomysłów.
Marta Wróblewska, pracownik Biura Prezydenta Gdańska ds. Kultury

Zobacz także

Opinie (63) ponad 20 zablokowanych

  • słusznie (3)

    Autorka ma rację, Niemcy bardzo dobrze zagospodarowali tereny poprzemysłowe. Dobrze wiedzieć o takich projektach, by móc skorzystać z dobrych pomysłów sąsiadów w razie potrzeby i u nas. Ciekawy artykuł.

    • 29 9

    • idź do kuchni i zrób mi kanapki (2)

      • 5 6

      • (1)

        Niemcy potrzebowali na to 35 lat. Tez nie liczyli sie ze zwalnianymi ale byl program rekompensat i zapomoga.
        Tylko co ma Zagl Ruhry i Slask do Trojmiasta?
        Tendencjonalne wciskanie propagandy. Troche wiecej samodzielnej pracy i wysilku nalezaloby sie.

        • 1 0

        • wlasnie, milo ze czytelnicy trojmiasta sie z tym zapoznali, dobrze byloby dac ten artykul, na inne ogolnopolskie internetowe strony, aby wladze Slaska i nie tylko mogly pojsc za tym przykladem:)

          • 0 0

  • do essen, to może być bardzo pouczająca wycieczka dla potomków przymusowych robotników (24)

    w samym koncernie kruppa pracowało sto tysięcy jeńców i przymusowych robotników
    krupp po dojściu adolfa do władzy becelował go na grube miliony marek
    na produkcji wojennej (działa, czołgi) zbił niezłą fortune
    po wojnie alfi krupp skazany został za zbrodnie przeciw ludzkości na pare latek za kratkami:-)
    polecam film "zmierzch bogów"

    • 25 17

    • Niech pojedzie tam raz jeszcze (23)

      banda słowiańskich leni.

      • 1 9

      • czemu nie:-) 120 000 zgwałconych w samym berlinie niemek w 1945 można by powtórzyć:-) (21)

        żeby wam odświeżyć pamięć:-)

        • 8 7

        • jestem za (16)

          politycznie byłoby to dobre Niemiec bo udowadniałoby agresywność słowiańskich sąsiadów.

          • 2 8

          • wasza niemiecka łagodność znana jest u nas już od niemczy i głogowa:-) (15)

            o palmirach, szymankowie i oświęcimiu nie wspomnę

            • 10 5

            • muszę oddać sprawiedliwość (14)

              rzeczywiście przysłowiowa brutalność i chamstwo Germanów, ich pycha są straszne (tak jak i zbrodnie na Polakach) ale potoczna opinia wszystkich narodów o leniwym i apatycznym Rosjanine nie wzięła się z niczego...

              • 1 6

              • aż dziw bierze, że wasz bohater narodowy adolf nie otrzymał pokojowej nagrody nobla (13)

                co do rosjan, to nie widzę związku

                • 7 5

              • nie widzisz dziwnego faktu (12)

                że wszystkie narody które poznały Polaków, Ukraińców, Ruskich twierdzą zgodnie to samo: złodzieje samochodów, bandyci ,lenie, ludzie niesolidni, gówniani pracownicy etc. polish jokes w USA nie biorą się z niczego.

                O Niemcach też jest obiegowa opinia w tych krajach ale jednak dokładnie odwrotna... że arogancja ale i dobra organizacja, solidność, dokładność itd.

                • 3 9

              • (9)

                powielasz stare mity kolego
                dokładność? tu sie zgodze
                ślady waszej dokładności można zobaczyć w oświęcimiu
                osobno okulary, osobno walizki, osobno protezy, osobno zabawki
                brrrrr aż ciarki przechodzą mnie gdy słyszę o waszej dokładności

                byłem pary razy u was i mit o waszej solidności, wiara weń wprawiły mnie w spore kłopoty:-)

                • 6 3

              • tare mity kolego (8)

                zapomniales dopisac ze gdyby nie niemcy to pewnie do dzisiaj s****bys za stodole,bo pierwszy raz zobaczyli twoi dziadkowie toalete jak przyjechali z kresow do gdanska, a Hitler panie historyku nie moze zostac niemieckim bohaterm narodowym chocby dlatego ze byl austryjakiem, a po drugie jest tylko postacia historyczna a nie powodem do hwaly, nie znajdziesz tu pomnika jego a ni nawet ulicy z jego imieniem, w przeciwienstwie do mordercy wszech czasow WOJKA STALINA ktory do dzisiaj ma pomniki i sa ulice w rosji z jego imieniem, aco nafjniejsze to niemieckie delegacje jezdzily do rosji zobaczyc jak w zoorganizowany sposob mozna czlowiek wykaczyc , wiec obozy koncentracyjne maja swoj poczatek w slowianskiej czesci europy a palokam do slowian blizej niz do germanow.

                Pozdrowienia

                • 2 7

              • (7)

                W 1904 r. wybuchlo w Deutsch-Südwestafrika powstanie plemienia Herero przeciwko niemieckiej administracji kolonialnej. Herero mieli dosc niemieckiej "kultury" i "cywilizacji", ktora bezprawnie rabowala im majatki, wywlaszczala ich bez odszkodowania i traktowala we wlasnym panstwie jak podludzi. W celu stlumienia powstania cesarz Wilhelm II wyslal do Afryki tzw. "Schutztruppen", ktore natychmiast przystapily z niemiecka solidnoscia i dokladnoscia do dziela. Kazdego napotkanego mezczyzne rozstrzeliwano bez wyroku, natomiast kobiety i dzieci wygnano na pustynie Omaheke, gdzie umieraly z pragnienia i glodu. Dla tych, ktorzy przezyli masakry budowano specjalne obozy otoczone drutem kolczastym. Wg wielu historykow byly to pierwsze obozy koncentracyjne.
                W 1908 r. plemie Herero liczylo ok. 80.000 ludzi, w 1911 r. liczba ta spadla do 15.000.
                W Niemczech stoi przynajmniej kilka pomnikow cesarza Wilhelma II.

                • 9 3

              • piotruk..as (6)

                Co ty wypisujesz takich powstan bylo wiele i kazde mocarstwo kolonialne to przechodzilo Anglia , Francja, Hiszpania, Holandia,Portugalia i Nemcy tez, chcesz napisac ze w polska nie miala takich problemow bo byli kochani i wszyscy ich kochali, nie poprostu byli za glupi ze by wyjsc dalej niz w z puszczy bialowiejskiej, Wilhelma II ty porownojesz ze stalinem Grunwaldzka zapomnialem numeru zobacz sobie w internecie moze jakis psychiatra cie jescze przyjmie dzisaj spiesz sie moze nie jest zapozno

                • 1 5

              • (5)

                Czytac potrafi wielu, ale tylko nieliczni ze zrozumieniem.
                Nie interesuje mnie Anglia ani Hiszpania, chcialem tylko obalic bzdurna teze, jakoby to Rosjanie nauczyli Niemcow wykanczania wrogow. Niemcy mieli techniki mordowania przeciwnikow opracowane do perfekcji. W koncu ostatnia czarownice spalono na stosie wlasnie w Niemczech w 1756 r.
                Kilkadziesiat lat wczesniej ich tylki pod Wiedniem uratowal niejaki Jan III Sobieski, ktory niespecjalnie sie bal wyjsc z puszczy bialowieskiej. Dzieki temu Niemcom zostala oszczedzona przyjemnosc konfrontacji z islamem na jakies 200 lat.
                Chyba jesz za duzo bratwurst to i pamiec szwankuje.

                • 5 1

              • (3)

                pewnie ze cie nie interesuje opisujesz zbrodnie ktore w czasach kolonialnych byly czyms zwyczyjnm tlumieniem buntow tak by kolonia mogla sie utzymac musial byc zachowany porzadek wyraz ktorego pewenie nie znasz, dlatego byl podejmowane takie a nie inne rozkazy nie twierdze ze sluszne ale tak bylo tak samo jak teraz szukanie terrorystow w iraku , iranie, Afganistanie, i podawanie tutaj przykladow o mordach niemcow jest co najmniej nie powazne, albo przypomnij sobie jak polacy gnali moskala co wyczyniali z ludnoscia rosyjska nie zmienia to faktu zePilsudski jest bohaterem i slusznie, ale ty ze swoimi datami mydlisz oczy prostym czytelnikom, z 1000letniej historii wyciagasz jeden watek i krzyczysz, A CO BYLO PO SOBIESKIM NAPISZ BO PROSTY LUD STRACIL WATEK ALBO ;kogo to obchodzi ze na 200 lat z islamem co to ma do tematu Ruhr Gebiet, Jestes sprytnym propagandzista , albo czarownice ostania na stosie spalono w 1756 r co ty za brednie piszezsz , pierwszy oczarek niemiecki zrobil siku w berlinie okolo 1877r kogo to obochdzi ,chcesz zablysnac datami i faktami ktore zostana przczytane przez podobnych do ciebie tylko nie tak sprytnych i sobie wtedy pomysla ten to ma wiedze dokoopal temu H......orgowiy, Polemika z toba robi sie juz powoli nudna zaczynam stwiedzac ze ty chyba pracujesz dla kogos na tym portaalu, podam ci jeszce jeden przyklad z twojej taktyki opsywania faktow.
                Kazdy wie ze obozy koncetracyjne w oswiecimiu byly produktem III Rzeszy i to jest fakt, jak napisac ze bylo inaczej.
                Bardzo prosto: amianowicei w obozoach niektore katorznicze funkcje pelnili rowniez polacy, i tez jest to fakt omijaamy sprytnie zdanie ze byli do tego zmuszani albo nie mieli wyboru to nikogo nie obchodzi, dodajemy ze cala ta ide to wlasnie polacy wymyslili zeby przypodobac sie niemcam bo zalozenie bylo oboz koncentacyjny a nie zaglady , zglada wyszla juz w obozie z ideii samych polakow .
                Oczywisie to co napisalem to sprytnie napisane bzdury dokladnie w twoim stylu.
                Nastepny temat jak bedzie o nieckich autach to napiszesz bo niemieckimi autami wozili ludzi do obozy, albo cos w tym stylu.
                Panie kompleksik do nastepnego tematu

                • 0 1

              • Tymi wypocinami udowadniasz

                że to ty jesteś bardzo zakompleksiony

                • 0 1

              • (1)

                "musial byc zachowany porzadek"

                Porzadek tam byl zanim przyszli Niemcy. Nikt ich do Namibi nie zapraszal ani o pomoc nie prosil, delegacja z kwiatami tez na nich nie czekala. Sami przyszli i narzucili swoja "kulture" i "cywilizacje", ktora kosztowala zycie kilkudziesieciu tysiecy ludzi. Ludzi, ktorzy mieszkali tam od tysiecy lat.
                To samo powtorzylo sie kilka lat pozniej w Europie, a potem jeszcze raz. Tylko wyjatkowy ignorant i kretyn nie wyciagnalby z tego wnioskow.
                Oczywiscie, ze wsrod blokowych i kapo w kacetach byli i Polacy. Byli tez Zydzi, Ukraincy i Rosjanie, ale przede wszystkim niemieccy kryminalisci i Slazacy. Wystarczy zadac sobie odrobine wysilku i wejsc na strone internetowa KL Auschwitz albo KL Majdanek. Wiekszosc z nich jest wymieniona z imienia i nazwiska.
                W samych Niemczech w Holocaust, czyli "przedsiewziecie" majace na celu wymordowanie jak najwiekszej liczby Zydow, bezposrednio zaangazowanych bylo ponad 200 tys. osob. Posrednio bylo ich o wiele wiecej, jak chocby zolnierze niemieccy zamknieci w kotle stalingradzkim, ktorzy nosili plaszcze i kurtki zrabowane Zydom z lodzkiego, warszawskiego i innych gett. Zestawianie tych liczb z liczba kilkudziesieciu Polakow pelniacych funkcje pomocnicze w obozach swiadczy po raz kolejny o elementarnym braku wiedzy historycznej.
                Obozy zaglady byly owocem konferencji jaka Himmler odbyl z Heidrichem, Eichmannem i Heinrichem Müller (szefem Gestapo) w Wannsee.
                Poczytaj kilka ksiazek, to moze dyskusja przestanie byc nudna.

                • 0 1

              • ostatni list

                Napisz jakich kolonistow zapraszali bo ludzie nie wiedza ,najlepiej z data tak napewno to byli Inkowie napisali list do Hiszpanow drodzy hiszpanie przyjedzazjcie u nas jest duzo zlota ludzi do wyrznieciaa i bardzo chcelibysmy zostac chrzescijanami z powazaniem wodz astekow. HAHAHAA jestes smieszny .-)
                Ty chyba nie rozumiesz , co tam jest napisane nikt nie napisal inaczej jak bylo a ty swoje jak taki maly kundel co szczeka i nikt nie wie dlaczego.
                Odpuszczam sobie polemike z taoba to strata czasu, niech ktos inny sobie podyskutuje z baranem i tak juz zmarnowalem duzo czasu.
                Przegralem a wiesz dlaczego dalem sie wkrecic w rozmowe z debilem.

                • 1 0

              • Bym Zapomnial

                Bym zapomnial Niemieckie dlegacje jezdzily do rosji by obejzec juz w rosji dzilajace obozy(lekcja pokazowa jak jestes sprytny to wykorzystasz nasz pomysl unas sie to sprawdza bardzo dobrze) i to nie sa bzdury tylko fakty to bylo jeszcze zanim powstaly obozy w niemczech, poczym wczasie wojny juz niemcy otrzymywali od rosji prezenty z calymi pociagami ludnosci zydowskiej uciekiniezy z polski ukrainy bialorusi od tak dowod przyjzni.

                • 1 1

              • (1)

                Szczegolnie solidnie i dokladnie byl przygotowany Wehrmacht do rosyjskiej zimy. O dobrej organizacji, w postaci wysylania uszkodzonych czolgow do Rzeszy, w celu ich naprawy, nawet nie wspomne...

                • 8 0

              • niezwyciężony wehrmacht można było zobaczyć pod stalingradem:-) walonki i kufajki wygrały z niemiecką precyzją, dokładnością i

                planowaniem ha ha ha jak widze te filmy dokumentalne i szeregi szkopów aż po horyzont wędrujących na sybir pilnowanych przez paru kałmuków, w tych lapciach ze słomy ha ha ha karnie a jakże ain cwaj draj:-)
                beka

                • 3 2

        • 1 nie dorobiony osiol (3)

          czlowieku jestes taki gluupi ze szkoda na ciebie czasu, zapomniels o obozach koncentracyjnych otwieranych przez polakow po wojnie, o rostzreliwanych mieszkancach niemieckich ale co najlepsze jak polacy chetnie sprzedawali swoich sasiadow a czasami przyjaciol zydowskich z ktorymi zyli razem w jednej wsi przez pokolenia a potem ich sprzedawali godne pochwaly typowe polskie zachowanie. Ci ktorzy ratowali zydow do byl promil. Do dzisiak zydki to pamietaja i wiedza jacy jestescie nprawde

          • 2 6

          • włóż główke do lodówki i trzaśnij drzwiczkami (2)

            alianci chcieli was wysterylizować zaraz po wojnie żeby wasze wraże plemie już nigdy więcej nie podpalało świata
            lepiej przypomnij se 15 lipca 600 lat temu, to ci pomoże odzyskać równowage
            kto siedział w taborach, czyj pradziad, to z racji przyzwoitości nie wspomnę

            • 4 3

            • do LODOWKI ALE NAPISAL HIIHIH :-) (1)

              Czemu uzywasz zwrotow ktorych nie znasz lodowka skad ty wzioles ten wyraz prosty czlowieku 600 lat temu tobor ? JAK nie znasz faktow to nie zaprzeczaj ze tak nie bylo bo to tylko utwierdza czytelnikow twoich wypocin jakim prostym czlowiek jestess

              • 1 6

              • jak to skąd? z tej samej wikipedii co twój mr. mistake o RBN:-)

                "Tabor
                Ten typ umocnień stosowano od starożytności do XX wieku, m.in. w walkach w Europie środkowej i wschodniej, np. w walkach z Mongołami w wieku XI, stosowali go husyci w XV wieku (wagenburg), armie Rzeczpospolitej, Turcy i Kozacy w wiekach XVI i XVII; taktyka obrony przy użyciu taborów stosowana była także przez północnoamerykańskich osadników w wieku XIX."

                • 5 1

      • Treue?

        Chyba Angst

        • 2 0

  • Jaki interes ma Gdańsk w reklamowaniu tych miast? (1)

    Nie rozumiem intencji całego tego artykułu. Chodzi o naganianie klientów Wizzerowi? Firmie, która olewa pasażerów, której nie stać na zwrócenie kilku złotych za bilety?

    Dlaczego nie promuje się naszych regionalnych atrakcji? są ich dziesiątki a mało kto o nich słyszał. Był ktoś z was w np Czaplińcu pod Kościerzyną i widział te olbrzymie sosny i setki czapli siwych?

    • 23 16

    • A taki związek, ze...

      ponad 100 lat temu to m.in ludność Pomorza pracowała tam i tworzyła potęgę gospodarczą Niemiec. Tam prawowała moja pra-pra babcia i dziadek, tak się urodzili moi pradziadkowie. Takich było wielu.... i to nie tylko z Pomorza ale z i Kongresówki.

      • 0 0

  • artyści, instalacje, ecs-y (1)

    a ludzie w Polsce z głodu zdychają. bez względu na wiek i wykształcenie. no chyba że mają tzw. "znajomości"..... od 50 lat to samo.

    • 9 14

    • Biedactwo....

      ale tobie na szczęście starcza na Internet i kanapkę ze smalcem? Bo jak nie to podeślij numer konta: chętnie wesprę konającego z głodu lenia, który w letni poranek siedzi w domu przed komputerem...

      • 7 3

  • jeszcze kilka lat i Krzyżacy wygrają pod Grunwaldem:)
    Dlaczego miasto nie promuje obchodów bitwy?

    • 0 1

  • (6)

    Bardzo dobry tekst. Różnym narzekaczom uświadamiam, że tekst nie tyle propaguje niemieckie miejscowości, ile ukazuje, jak można sobie radzić. Niestety, u nas pewnie pojawią się tylko teksty "a po co takie artykuły". One są po to, żeby się uczyć od tych, co wiedzą i umieją.

    • 16 13

    • no to teraz majestro poradź nam, bo rozumiem, że po przeczytaniu doznałeś iluminacji:-) (5)

      co zrobiłbyś z wiczlinką??

      • 2 4

      • SPA by otworzył

        • 1 0

      • (2)

        chodzi ci pewnie o Wiślinkę? to co się dzieje - pełna rekultywacja, która sprawi że hałda nie tylko będzie mniej groźna, ale też bardziej estetyczna. Specjaliści powinni powiedzieć, czy przebywanie na niej nie jest groźne dla ludzi. Jeśli nie jest to zrobiłbym tam tor dla rowerzystów z jakimiś skoczniami, punkt widokowy z lunetami na Zatokę i Trójmiasto, a może nawet wieżę widokową? Jeśli hałda byłaby groźna mimo rekultywacji to po prostu zostałaby zielonym pagórkiem nad Wisłą ;-)
        Jednak obiekty opisane w tekście raczej przywodzą na mysl wykorzystanie terenów postoczniowych, a nie hałdy

        • 3 0

        • (1)

          niżej podałem poprawnie
          sorry to chyba ten nieznośny upał
          problem w tym, że jak na razie, to chyba brak kasy wyznacza hałdzie takie a nie inne miejsce

          • 0 0

          • ewentualna wieża widokowa to rzeczywiście kosztowny pomysł, ale już tor dla rowerzystów raczej nie. Wydaje mi się, że koszty rekultywacji muszą ponieść Fosfory. Jeśli nie to Unia uwielbia finansować takie przedsięwzięcia

            • 0 0

      • WIELICZKA SUPER POMYSL

        Wieliczka super pomysl tam powinni zrobic dzielnice mieszkaniowa bez mozliwoosci wyjscia na swiatlo dzienne , i wszytsko za gruba pancerna szyba zeby zwiedzajacy nie mogli sie porozumiewac z mieszkancami. A przydzialy na te mieszkania bez mozliwosci odmowy powinni dostawac ludzie twojego pokroju.

        • 0 0

  • (2)

    wycieczka miałaby sens gdyby wyprawić tam osoby odpowiedzialne za organizację ładu przestrzennego w gdańsku
    wszak i my mamy tereny postoczniowe, hałde w wiślince....
    tylko, że ci nasi pojadą, zwiedzą aldiego i globusa, nie daj Bóg podpadną przy okazji ochronie i tyle z tego bedzie miało miasto
    po wielce obiecującej wycieczce do chin w poszukiwaniu inwestorów i wykonawców hali nawet smród nie pozostał
    tu dopisujcie gdzie jeszcze były nasze globtrotuary

    • 11 4

    • Byly w Londynie (1)

      Namawiac tamtejsze firmy do przenosin do Gdanska.Nie wiem czy ktos skorzystal ale zamiana prestizowej lokalizacji z bdb infrastruktura transportowa (gl. publiczny) i kilkoma lotniskami dookola na te szklane domy w Gdansku chyba nikogo nie skusila.
      A no i byl viceprezes Bielawski namawiac emigrantow do POwrotu ale zdaje sie tez z marnym sukcesem.Przynajmniej sobie chlopaki POlataly no i oczywiscie tanimi liniami zeby budzetu nie obciazac :)

      • 3 1

      • a w indiach??

        • 2 1

  • też to zauważyłem

    żenua

    • 0 0

  • Uczyć się władzuchno jak się wykorzystuje architekturę industrialną!

    A u nas chcą polikwidować dźwigi stoczniowe - jeden z symboli Gdańska, i nie chodzi mi tu o Solidarność, tylko ogólniej - o symbol miasta portowego, stoczniowego, morskiego

    • 18 0

  • "...podczas wieczornej wycieczki z pochodniami można posłuchać opowieści przewodnika..." (6)

    ...jak widać aryjski duch wielkiego narodu germańskiego trzyma się dobrze...

    • 8 3

    • raczej dostać w dziób od lewaków

      wychodowanych w czasie powojennego prania mózgów przez RFN (administrację aliancką w przebraniu)

      • 2 0

    • a przy ognisku wspólnie zanucić horst wessel lied (4)

      integracja po całości

      • 4 2

      • ALE TY JESTES G......pi!!!! (3)

        skad pochodzisz ? Niemcy jednak nie sa tak dokladni jaby sie mozna bylo spodziewac ,ze przeoczyli takich oslow ja twoja rodzina jednak maja duze braki organizacyjne, no ale moze selekcja naturalna zrobi sowoje, to co ty wpisujesz to juz nawet nie jest zenada, jak bedzie to czytal jakis glupek twojego pokroju to jeszcze gotow uwierzyc ze to prawda. twoje odpowiedz i komentarze sa zalosne i populistyczne, a ja teraz niestety zszedlem do twojego pozziomu. Normalnie nie nazywam nikogo glupkiem chyba ze nim jest tak jak w twoim przypadku

        • 2 7

        • takich jak ty ja nazywają w waszym języku: idioten:-) (1)

          • 5 2

          • Idiota to ty jestes

            Masz racje glupek to okreslenie ktore tez nie pasuje do ciebie ale masz dobry pomysl idiota , sliczne potwierdzenie twojego potencjalu myslowego=0
            Otworz teraz slowniczek i zobacz jak sie piesze debil zeby swiat mogl cie lepiej poznac

            • 0 0

        • Chyba od tego gorąca na łeb ci padło głupku jeden...

          Ważna rada dla ciebie!!! Nie siedź tyle na słońcu, schowaj się w cieniu a najlepiej w jakiejś chłodnej piwnicy i przeczekaj tam do jesieni - tak będzie lepiej dla ciebie i innych, bo widzę że nadmiar słońca nadmiernie aktywuje twoje skłonności psychopatyczne, tak że już przestajesz nad nimi panować.

          • 2 2

1

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane